ANAYASA MAHKEMESİ'NİN 63. KURULUŞ YIL DÖNÜMÜ

Prof. Dr. Türk:
“Öyle anlaşılıyor ki, Anayasa Mahkemesi’nin 63. kuruluş yıldönümü töreninin  Dolmabahçe Sarayı’nda yapılmasının tek nedeni, Cumhurbaşkanının dün İstanbul’da bulunması idi. Ancak bu durum, Anayasa Mahkemesi’nin  63. kuruluş yıl dönümünün  kendi binası dışında, ondan uzak bir saray salonunda kutlanmasını gerektirmez. Sayın Cumhurbaşkanı Ankara’da yapılacak bir töreni de onurlandırabilir, programını ona göre yapabilirdi. Tartışmalı Cumhurbaşkan-lığı Hükümet Sistemi de, bu tören için Cumhurbaşkanının o gün bulunduğu yere gidilmesi için bir gerekçe olamaz. Anayasa Mahkemesi, bir saray divanı değil, bir Cumhuriyet kurumudur.”
Anayasa Mahkemesi’nin 63. Kuruluş yıl dönümü dün (25.4.2025)  Dolmabahçe Sarayı’nda düzenlenen bir törenle kutlandı.  İstanbul’da bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Danıştay  ve Sayıştay Başkanları ile çok sayıda yargı mensubunun katıldığı törende Anayasa Mahkemesi Başkanı  Kadir Özkaya, bağımsız ve tarafsız yargının önemini belirten  bir konuşma yaptı.
Törenin düzenlenme yeri konusunda eski Devlet, Millî Savunma ve  Adalet Bakanı Prof. Dr. Hikmet Sami Türk, yazılı bir değerlendirme yaptı.
“25 Nisan 1962’de kurulan Anayasa Mahkemesi, 1961 Anayasası’nın Türkiye’ye kazandırdığı, yürürlükteki 1982 Anayasası’nın yüksek mahkemelerle ilgili hükümlerinin en başında düzenlenen bir yargı kurumudur. Anayasa Mahkemesi, yalnız kanunların ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin Anayasaya uygunluğunu denetleyen, Anayasada güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerden  Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamındaki herhangi birinin kamu gücü tarafından  ihlâl edildiği iddiasıyla yapılan başvuruları karara bağlayan, Devletin en yüksek makamlarında çalışmış insanları görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan sıfatıyla yargılayan mahkeme değil; aynı zamanda siyasî partilerin malî denetimini Sayıştay’ın yardımıyla yapan, siyasî partilerin kapatılmasına veya Devlet yardımından yoksun bırakılmasına karar veren  mahkemedir.
Bütün bu görev ve yetkileri ile Anayasa Mahkemesi, Türkiye’de demokratik siyasî rejimin güvencesi, insan haklarına saygılı hukuk devletinin sigortası niteliğinde bir yüksek yargı organıdır. Kuruluş yıl dönümlerinin kutlanması doğaldır. Fakat  63. kuruluş yıl dönümünün İstanbul’da Dolmabahçe Sarayı’nda yapılan bir törenle kutlanması yadırgatıcıdır. Çünkü  Anayasa Mahkemesi’nin bulunduğu, görev yaptığı Türkiye Devletinin başkenti Ankara’da bu bakımdan günümüzde herhangi bir yer sorunu yoktur. Anayasa Mahkemesi’nin Ankara – Çankaya  Ahlatlıbel’deki yerleşke-sinde bu törenin yapılabileceği görkemli bir bina ve uygun bir toplantı salonu vardır.
Öyle anlaşılıyor ki, Anayasa Mahkemesi’nin 63. kuruluş yıldönümü töreninin  Dolmabahçe Sarayı’nda yapılmasının tek nedeni, Cumhurbaşkanının dün İstanbul’da bulunması idi. Hâlen 15 üyeli Anayasa Mahkemesi’nin nitelikleri ve aday gösterilme veya seçilme usulleri Anayasa’da belirtilen insanlar arasından 3 üye TBMM tarafından, 12 üye Cumhurbaşkanı tarafından seçilmektedir. Ancak bu durum, Anayasa Mahkemesi’nin  63. kuruluş yıl dönümünün  kendi binası dışında, ondan uzak bir saray salonunda kutlanmasını gerektirmez. Sayın Cumhurbaşkanı Ankara’da yapılacak bir töreni de onurlandırabilir, programını ona göre yapabilirdi. Tartışmalı Cumhurbaş-kanlığı Hükümet Sistemi de, bu tören için Cumhurbaşkanının o gün bulunduğu yere gidilmesi için bir gerekçe olamaz. Anayasa Mahkemesi, bir saray divanı değil, bir Cumhuriyet kurumudur.”
(26.4.2025).