Müziğin temeli olan notanın dizilmesini oluşturan sistemi yani, müziğin alfabesini bulup geliştiren bir İtalyan rahiptir.
Guido Aretinus (D'arezzo) adındaki rahip; gam dediğimiz ve piyano gibi klavyeli enstrümanlarda “oktav” olarak adlandırılan notanın temel dizelerini bir ilahi ile keşfetmiştir.
Bu temel dizeler Aziz Jochanes' e ithaf edilen Hymnus (ilahi)’un ilk altı satırının başlangıç heceleridir. Daha sonra bu altı heceye Sİ sesi de ilave edilmiş, daha da sonra ilk ses olan UT hecesi DO ile değiştirilmiş ve bugünkü halini almıştır. Yani; DO, RE, Mİ, FA, SOL, LA, Sİ.
İtalya’nın Toskana şehrindeki Da Arezzo katedralinde görev yapan Rahip Guido, 1030 yılında koroda çocuklara duaları ezberletmek için bir yöntem bulur ve bu yöntemle bir dizinin 8 notasını sergileyecek biçimde önce çocuklara bir halk ezgisi öğretir, sonra bunu Latince ve dinsel içerikli bir metne çevirir.
Elinin parmaklarındaki girinti - çıkıntılara metnin ilk hecelerini yazan Guido, bu yöntem ile müzik tarihinde Guido D'arezzo' nun eli olarak anılır.
Ut queant laxis (ut do) Do-minus-Yaradan, Mutlak
Re sonare fibris. Re-rum -Madde
Mi ra gestorum, Mi-raculum-Mucize
Fa muli tourum, Fa-milias Planetarium-Gezegenler ailesi- Güneş Sistemi
Sol ve Polluti, Sol-is - Güneş
La bii reatum, La-ctea Via-Samanyolu
Sancte joannes (sa si olacaktır). Si-deras- Gökler
Anlamı:
“Sadece senin hizmetçilerin
Özgürce ilahi söyleyebilir
İşlerinin mucizeleri hakkında
Günahlarının lekelerini sil
Onların dudaklarından
Aziz Jochanes”
Bu metnin ilk heceleri zamanla dünyada “NOTA” diye kabul edilerek bir sistem haline getirilerek, icracıyı ezberden kurtarıp hem müzik parçalarının uzamasına hem de çeşitli dönemlere ve ülkelere ait notalanmış eserlerin katılmasıyla repertuarın zenginleşmesine ve çeşitlenmesine imkan verdi.
Bu arada, gamı oluşturan notalar şifre olarak da adlandırılır ki;
C-Do, D-Re, E-Mi, F-Fa, G-Sol, A-La, B-Si’dir.
Yukarıdaki ilâhinin ilk heceleri UT, RE, Mİ, FA, SOL, LA idi. Sonraları baştaki «UT»a «DO» denildi. Sonuna da «Sİ» eklendi.
Böylece «DO, RE, Mİ, FA, SOL, LA, Sİ»den ibaret olan, bütün esas tonları içinde toplayan “GAM” meydana geldi. Bu tonların aralıklarını da ilk tespit eden ve FA anahtarını kullanan Guido’dur.
FACEBOOK YORUMLAR