Atatürk Devrimleri ve İstiklal Savaşı Anıtı
Üsküdar İmar ve Kültür Derneği 1961 yılında kuruluşunun ardından Üsküdar da bir anıt yapmak dernek bünyesinde Atatürk Anıtı Yaptırma Derneği kurarlar halktan toplanan bağışlarla Şemsipaşa Atatürk anıtının temelini Atatürk'ün manevi Kızı Tarih Prof. Dr. Afet İnan atar.
16 Haziran 2022 - 14:29 - Güncelleme: 03 Temmuz 2024 - 09:13
Şemsipaşa Atatürk Anıtı
Grup: Anıt Yapı
Tür: Anıt, Heykel, Rölyef
Kültür: Cumhuriyet
1973
Yüzyıl: 20. yy
Bölge: Türkiye, Marmara Bölgesi, İstanbul, Üsküdar, Mimar Sinan (Üsküdar)
1973 yılında heykeltıraş Kenan Yontunç tarafından yapılan heykelin, sağ tarafındaki genç kız, 1959-1960 yıları arasında Kıbrıs Ledra Palas'ta açtığı özgün işlerden oluşan sergisiyle Romalılardan 4000 yıl sonra Kıbrıs'ta Seramik sergisi açan ilk Türk sanatçısı ve İstanbul Mecidiyeköy Lisesi'nde yaptığı Duvar Tezyini ile Türkiye'nin ilk kadın müteahhidi unvanını alan, seramik sanatçısı Lerzan Öke’dir. Anıtın tabanının çevresi cumhuriyetin ilk dönemi Anadolu halkını ve Kurtuluş Savaşı’nı tasvir eden taş kabartmalarla çevrilidir.
Ahmet Kenan Yontuç
1904 - 1995
1904 yılında dünyaya geldi. Eski Bağdat valisi Mehmet Ali Bey'in oğludur. İstanbul Sultanisi'nin yedinci sınıfından ayrılarak girdiği Sanayi Nefise Mektebi'nde bir yıl okuduktan sona Münih'e gitti ve üç yılboyunca çeşitli heykel atölyelerinde dersler aldı.
Türkiye'ye döndükten sonra Erenköy 4. İlkokulunda öğretmenlik (1925-1926) ve Ekonomi Bakanlığı Seferberlik Müdürlüğü'nde ressamlık (1937-1938) yapmıştır. 1943 yılında asistan olarak girdiği Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde 1955 yılında "Modlaj" öğretmenliği yapar. 1969 yılında yaş haddinden emekli olur.
Atatürk'ün silah arkadaşlarından General Kâzım Sebüktekin'in (Benli Kâzım Paşa) kızı Feriha Hanım ile evlenmesi kariyerini de etkileyecektir. Bir sohbet esnasında Atatürk'ten izin alıp bir köşeye geçer ve maskını yapar. Bu mask çalışmasıyla daha sonra büstü de tamamlar.
Kenan Yontuç Atatürk'ün büstünü yapan ilk Türk heykeltıraştır. Denizcilik Bankası Karaköy Yolcu Salonu önündeki Atatürk Büstü (1927) Türk heykelciliğinin ilklerindendir.
Yerli heykeltıraşların Atatürk büstü ve heykelleri yapmasında Kenan Yontuç'un katkılar oldukça önemlidir. Ahmet Haşim yabancı heykeltıraşların Cumhuriyet'in değerlerini yansıtamadığını savunmaktadır. Eğer milli heykel sanatçımız yok diyorsak, büyük anıt ve heykel dikilecek yerde, bugün için bir mermer kütlesi ya da bir külçe bronz koyalım ve altına "Türk sanatçısı yetişinceye kadar diye yazalım" der. Heykeltıraş Kenan (Yontuç) Bey de, "Paşam izin verirseniz sizin heykellerinizi de biz Türk sanatçıları yapalım. Güzel sanatların bu dalında biz çok yeniyiz, henüz yetişmedik. İlerde yetişecekler, içlerinden gelecek sevgiyle sizi ebedileştireceklerdir. Mesela bizim ediplerimiz, şairlerimiz zayıftır diye bu büyük hamaset destanını D'Annunzio'ya mı yazdıralım? deme cesaretini gösterir. Bu tür müdahalelere ne tepki vereceği pek belli olmayan Mustafa Kemal'in, yanında bulunan Maarif Vekili Mustafa Necati Bey'e "Çocuk doğru söylüyor Necati Bey! Bu işi durdurun, bizimkiler yapsın" diye emir vermesi, Türk heykeltıraşlarının işin içine daha çok girmesine yardımcı olacaktır.
Atatürk ölmeden önce öldüğünde yüzünün maskını alma görevini Kenan Yontuç'a verir. Fakat Atatürk'ün yüzüne gliserini koyduktan sonra kalıbı almadan bayılır. Görevi Hıfzıssıhha Müzesi Müdürü Dr. Nuri Hakkı Aktansel devralır. Kenan Yontuç kendine geldikten sonra maskı tamamlar.
Başlıca eserleri :
Atatürk anıtı, 1928, Amasya.
Atatürk anıtı, 1929, Tekirdağ.
Atatürk anıtı, 1929, Kırklareli.
Atatürk anıtı, 1931, Çorum.
Atatürk anıtı, 1931, Edirne.
Atatürk anıtı, 1931, Kars.
Atatürk anıtı, 1933, Elazığ.
Atatürk anıtı, 1934, Silifke.
Atatürk anıtı, 1934, Isparta.
Atatürk anıtı, 1935, Balıkesir.
Atatürk anıtı, 1937, Kars (1931'de yapılan anıtın yerine).
Atatürk anıtı, 1937-1938, Kayseri.
Atatürk Maskı, 1938.
Feriha Hanım Büstü, 1940, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi.
Atatürk anıtı, 1938, Mersin.
İnönü Heykeli, 1938, Mersin.
Heykeltıraş Zühtü Müridoğlu Başı, 1962, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi.
Musahipzade Celal Büstü, 1970, Üsküdar Şehir Tiyatrosu.
Aşık Veysel anıtı, 1973, Gülhane Parkı.
Atatürk anıtı, 1973, Üsküdar Şemsipaşa alanı, İstanbul.
Grup: Anıt Yapı
Tür: Anıt, Heykel, Rölyef
Kültür: Cumhuriyet
1973
Yüzyıl: 20. yy
Bölge: Türkiye, Marmara Bölgesi, İstanbul, Üsküdar, Mimar Sinan (Üsküdar)
1973 yılında heykeltıraş Kenan Yontunç tarafından yapılan heykelin, sağ tarafındaki genç kız, 1959-1960 yıları arasında Kıbrıs Ledra Palas'ta açtığı özgün işlerden oluşan sergisiyle Romalılardan 4000 yıl sonra Kıbrıs'ta Seramik sergisi açan ilk Türk sanatçısı ve İstanbul Mecidiyeköy Lisesi'nde yaptığı Duvar Tezyini ile Türkiye'nin ilk kadın müteahhidi unvanını alan, seramik sanatçısı Lerzan Öke’dir. Anıtın tabanının çevresi cumhuriyetin ilk dönemi Anadolu halkını ve Kurtuluş Savaşı’nı tasvir eden taş kabartmalarla çevrilidir.
Ahmet Kenan Yontuç
1904 - 1995
1904 yılında dünyaya geldi. Eski Bağdat valisi Mehmet Ali Bey'in oğludur. İstanbul Sultanisi'nin yedinci sınıfından ayrılarak girdiği Sanayi Nefise Mektebi'nde bir yıl okuduktan sona Münih'e gitti ve üç yılboyunca çeşitli heykel atölyelerinde dersler aldı.
Türkiye'ye döndükten sonra Erenköy 4. İlkokulunda öğretmenlik (1925-1926) ve Ekonomi Bakanlığı Seferberlik Müdürlüğü'nde ressamlık (1937-1938) yapmıştır. 1943 yılında asistan olarak girdiği Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde 1955 yılında "Modlaj" öğretmenliği yapar. 1969 yılında yaş haddinden emekli olur.
Atatürk'ün silah arkadaşlarından General Kâzım Sebüktekin'in (Benli Kâzım Paşa) kızı Feriha Hanım ile evlenmesi kariyerini de etkileyecektir. Bir sohbet esnasında Atatürk'ten izin alıp bir köşeye geçer ve maskını yapar. Bu mask çalışmasıyla daha sonra büstü de tamamlar.
Kenan Yontuç Atatürk'ün büstünü yapan ilk Türk heykeltıraştır. Denizcilik Bankası Karaköy Yolcu Salonu önündeki Atatürk Büstü (1927) Türk heykelciliğinin ilklerindendir.
Yerli heykeltıraşların Atatürk büstü ve heykelleri yapmasında Kenan Yontuç'un katkılar oldukça önemlidir. Ahmet Haşim yabancı heykeltıraşların Cumhuriyet'in değerlerini yansıtamadığını savunmaktadır. Eğer milli heykel sanatçımız yok diyorsak, büyük anıt ve heykel dikilecek yerde, bugün için bir mermer kütlesi ya da bir külçe bronz koyalım ve altına "Türk sanatçısı yetişinceye kadar diye yazalım" der. Heykeltıraş Kenan (Yontuç) Bey de, "Paşam izin verirseniz sizin heykellerinizi de biz Türk sanatçıları yapalım. Güzel sanatların bu dalında biz çok yeniyiz, henüz yetişmedik. İlerde yetişecekler, içlerinden gelecek sevgiyle sizi ebedileştireceklerdir. Mesela bizim ediplerimiz, şairlerimiz zayıftır diye bu büyük hamaset destanını D'Annunzio'ya mı yazdıralım? deme cesaretini gösterir. Bu tür müdahalelere ne tepki vereceği pek belli olmayan Mustafa Kemal'in, yanında bulunan Maarif Vekili Mustafa Necati Bey'e "Çocuk doğru söylüyor Necati Bey! Bu işi durdurun, bizimkiler yapsın" diye emir vermesi, Türk heykeltıraşlarının işin içine daha çok girmesine yardımcı olacaktır.
Atatürk ölmeden önce öldüğünde yüzünün maskını alma görevini Kenan Yontuç'a verir. Fakat Atatürk'ün yüzüne gliserini koyduktan sonra kalıbı almadan bayılır. Görevi Hıfzıssıhha Müzesi Müdürü Dr. Nuri Hakkı Aktansel devralır. Kenan Yontuç kendine geldikten sonra maskı tamamlar.
Başlıca eserleri :
Atatürk anıtı, 1928, Amasya.
Atatürk anıtı, 1929, Tekirdağ.
Atatürk anıtı, 1929, Kırklareli.
Atatürk anıtı, 1931, Çorum.
Atatürk anıtı, 1931, Edirne.
Atatürk anıtı, 1931, Kars.
Atatürk anıtı, 1933, Elazığ.
Atatürk anıtı, 1934, Silifke.
Atatürk anıtı, 1934, Isparta.
Atatürk anıtı, 1935, Balıkesir.
Atatürk anıtı, 1937, Kars (1931'de yapılan anıtın yerine).
Atatürk anıtı, 1937-1938, Kayseri.
Atatürk Maskı, 1938.
Feriha Hanım Büstü, 1940, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi.
Atatürk anıtı, 1938, Mersin.
İnönü Heykeli, 1938, Mersin.
Heykeltıraş Zühtü Müridoğlu Başı, 1962, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi.
Musahipzade Celal Büstü, 1970, Üsküdar Şehir Tiyatrosu.
Aşık Veysel anıtı, 1973, Gülhane Parkı.
Atatürk anıtı, 1973, Üsküdar Şemsipaşa alanı, İstanbul.
FACEBOOK YORUMLAR