PORTEKİZLİ ŞARKICI CRISTINA BRANCO FADO EZGİLERİ SESLENDİRECEK

"Şairlerin Sesi" diye tanınan  Portekizli şarkıcı Cristina Branco, ünlü Hollandalı şair Slauerhoff'un ve Shakespeare'in birçok şiirini Fado ile bir araya getirmişti.  Branco, Fado'ya has özelliği olan acı, hasret ve çaresizlik şarkıları yerine hayattan keyif alan şarkılara imza atıyor.

Son yıllarda Portekiz müziğinde daha çağdaş tınılara yönelen Cristina Branco, yepyeni albümü "Mãe" ("Anne") albümünün şarkılarını Türkiye’de ilk kez CRR’de izleyicilerle paylaşacak.

Son zamanlardaki en büyük heyecanlarından biri de yazmak olan Cristina Branco’nun alkali beslenme üzerine “RoadCook” isimli bir de kitabı var.

Yeni albümü "Mãe" ("Anne") ve 25 yılı aşan, 18 albümündeki en sevilen şarkılarından oluşan bir repertuvarla İstanbullu hayranlarıyla buluşacak Cristina Branco, 26 Ekim’de Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nda olacak.

Fado nedir?

Fado, 19,yüzyıldan günümüze kadar uzanmış bir Portekiz Halk Müziği türüdür. Fado'nun tam bir çevirisi olmamakla beraber, kelime anlatımı kadere veya alın yazısına  yakındır.

Fado, balıkçı, kâşif ya da denizci olan sevgililerini, eşlerini denize uğurlayan ve onların geri dönmesini umutla bekleyen 19. yüzyıl Portekiz kadınlarının artık beklenen yakınlarının geri gelmemesi üzerine denize karşı yaktıkları ağıtlardan türemiştir. Bu nedenle Fado, derin acıların, hüzünlerin, özlemin, nostaljinin, mutluluğun ve aşkın ifade edildiği bir müzik türüdür.

Fado'nun, isimlerini Portekiz'in Lizbon  ve Coimba  şehirlerinden alan iki türü vardır. Coimbra'nın sade bir tarzı olmakla beraber Lizbon Fado'su daha yaygındır. Günümüz Portekiz'inde modern Fado birçok ünlü müzisyenin icra ettiği popüler bir müzik dalıdır.

Klasik Fado bir Portekiz gitar ve bir klasik gitar eşliğinde tek bir şarkıcının performansıyla icra edilmektedir. Modern Fado'nun ise yaylı çalgılar dörtlüsünden tüm bir orkestraya kadar çeşitli uygulamaları mevcuttur.

Bu müziğin en büyük ustaları arasında şu isimler sayılabilir:Amalia Rodriques(1920-1999) Alfredo Marceneiro (1891-1992), Maria Reis Nunes ve Ana Moura.

       


CRISTINA BRANCO 

Cristina Branco 1972 yılında Portekiz’in Almeirim şehrinde doğdu. İlk gençlik yıllarında caz ve blues ağırlıklı müzikler dinleyen Branco, şarkı söylemeye arkadaşlarıyla eğlenmek üzere başladı.

Billie Holiday, Ella Fitzgerald, Janis Joplin ve Joni Mitchell dinlemeyi Amália Rodrigues’e tercih eden bir genç kızken 18. yaş gününde büyükbabasının armağan ettiği ve Rodrigues’in az rastlanan kayıtlarından oluşan albüme aşık oldu ve Fado söylemeye başladı.Kelime anlamında da olduğu gibi Fado’nun kaderi olduğuna inanan Cristina Branco, ilk olarak Amsterdam’da Zaal 100 sahnesinde şarkı söyledi.

İletişim okurken iyi bir gazeteci olmayı isteyen Branco’nun kelimelerle arası hep iyi olduğundan albümlerinde de şarkı sözleri dikkat çekiyor. Camões, Pessoa, David Mourão - Ferreira, José Afonso gibi Portekiz’in ünlü şairlerinin yanı sıra Paul Éluard, Léo Ferré, Alfonsina Storni, Slauherhoff gibi farklı ülkelerden şairlerin de dizelerinden esinle yepyeni Fado şarkılar yapan Branco, Fado’yu şiirle birleştirerek tüm dünyaya sunuyor. Şiirin güçlü ve dokunaklı yönlerinden beslenen Branco, sesiyle şarkılara ruh katıyor. Fado şarkılar çoğunlukla hasret ve çaresizlik duygusundan beslenirken, Branco şarkı sözlerini oluşturan şiirlerle hayattan zevk alan Fado’lar seslendirerek kendi yolunu çiziyor.

Ulisses (Ulysses) albümünde yer alan ve müzik kariyerinin sembollerinden biri haline gelen şarkısı “Sete Pedaços de Vento - Rüzgârın 7 Parçası” ile geleneksel Fado şarkılarını yaşatmayı hedefleyen kesimlerde ufak bir kaygı oluşturan Branco, yıllar içinde Fado geleneğini yaşatmak için gösterdiği çaba ile Fado’nun en iddialı isimlerinden biri haline geldi. Portekiz gitarı, gitar, basgitar ve piyano ile geleneksel Fado melodileriyle çağdaş çalışmaları bir araya getiren Branco, Fado’ya yepyeni heyecanlar kattı.

25 Nisan 1996’da verdiği iki konserden hazırladığı ve 1000 adet bastırdığı “Cristina Branco, Live in Holland” adlı canlı konser albümü piyasaya çıkar çıkmaz tükenince 9 baskı daha yapan Branco, bu kaydıyla on binlerce müziksevere ulaştı.

14 geleneksel şarkıdan oluşan “Murmúrios – Fısıltılar” albümünde daha önce Amália Rodrigues ile ölümsüzleşen “Abandono” şarkısını yeniden yorumladı.

1999 yılında ünlü Fransız müzik dergisi “Le Monde de la Musique” tarafından “Dünya Müziği” kategorisinde En İyi Müzik Ödülü’nü alan Branco’nun uluslararası kariyeri de eş zamanlı olarak yükselmeye başladı. 2000 yılında Maria Teresa Horta’nın bir şiirinden ismini alan “Post-Scriptum” albümünü yayınlayan Branco, Fransa’da yeniden “En İyi Albüm” ödülünü aldı.

“Cristina Branco Canta Slauerhoff - Cristina Branco Slauerhoff Söylüyor” albümünde ünlü Hollandalı şair J.J. Slauerhoff’ın dizelerinden yepyeni şarkılar hazırlayan Branco, müziklerde Custódio Castelo, şiirlerin çevirisindeyse Mila Vidal Paletti ile çalıştı.İlk ticari başarı yakaladığı ülke olan Hollanda’ya vefasını gösterdiği bu albümle beraber kendi tarzını tamamen ifade etmeye başlayan sanatçı, aynı yıl tüm dünyada 130’dan fazla konser verdi.

2001 yılında Fransız plak şirketi Universal Music Classics’ten “Corpo Iluminado - Işıklı Beden” albümünü yayınlayan Branco, 2002 yılında şair J.J. Slauerhoff’un sözleriyle hazırladığı albümü “O Descobridor - Kaşif” adıyla yeniden dinleyicilerine sundu.Cristina Branco’nun altıncı albümü “Sensus” yine Universal Music Fransa etiketiyle 23 Mart 2003’te piyasaya çıktı. Bu albümde de Custódio Castelo’nun müzikleriyle birlikte yine David Mourão-Ferreira, Vinícius de Moraes, Chico Buarque, Eugénio de Andrade, Camões ve Shakespeare gibi ünlü şairlerin sözleri yer aldı.

2005 yılındaki “Ulisses” adlı albümünü, 2006 yılında yayınladığı ve Amália Rodrigues’e ithaf ettiği “Live“ adlı albümü takip etti. 2007 yılında Fado sınırlarının dışına çıkarak ünlü şarkıcı ve şarkı yazarı José Afonso’nun şarkılarına yönelen Branco, 2009 yılında çıkardığı “Kronos” isimli albümünde “zaman” temasını işledi. 2010 yılında ressam Julio Pomar, Cristina Branco'nun yüzünden esinlenerek Portekiz'in 100. yılı için bir pul tasarladı.

2010 yılının Haziran ayında Düsseldorf'ta Carlos Bica ve João Paulo Esteves ile Schumann Festivali’nde sahne aldıktan sonra bu konserleri Lizbon ve Porto'da da tekrarladı.

2011 Ocak ayında Amsterdam Sinfonietta ile daha önce Bobby McFerrin, Chick Corea gibi sanatçılarla yapılan 6 konserlik bir yeni yıl konser serisi verdi. Branco, 2011 yılında Fado Tango albümünü piyasaya çıkardı. 2011 ve 2012’de Güney Amerika, Ortadoğu ve Avrupa'da 100’ün üzerinde konser verdi.

2013 yılında 12. albümü “Alegria” ile saf, ironik, içten bir anlatımla günlük hayatın içinden kadın ve erkek portreleri sundu. Branco’nun bu albümündeki hikâyeler ve karakterler, Manuela de Freitas, Gonçalo M. Tavares, Miguel Farias, Jorge Palma, João Paulo Esteves da Silva, Pedro Silva Martins, Mário Laginha, Ricardo J. Dias gibi Portekiz’in en yetenekli çağdaş yazarlarının kaleminden çıktı.

Son yıllarda Portekiz müziğinde daha çağdaş tınılara yönelen Cristina Branco, 2016 yılında Menina, 2018 yılında Branco ve 2020’de Eva albümlerini yayınladı. Kendi estetik yaklaşımıyla hazırladığı bu albümlerde daha özgün bir sound yakalayan Branco, sıra dışı bestecilerle müzikal iş birliklerine imza attı.

Son zamanlardaki en büyük heyecanlarından biri de yazmak olan Cristina Branco, alkali beslenme üzerine “RoadCook” isimli bir de kitap yayımladı.

Cristina Branco, kariyerinin 25. yıldönümünü kutladığı 2022 yılında Avrupa çapında 40'tan fazla konser verdi ve piyanist João Paulo Esteves da Silva ile hazırladığı 'Amoras numa Tarde de Outono' albümünü yayınladı. 2023 yılının Eylül ayında yayınlanan son albümü 'Mãe', Fado'ya içten bir övgü niteliğinde ve PLAY - Portekiz Müzik Ödülleri'nde En İyi Fado Albümü kategorisinde aday gösterildi.

25 yılı aşan, 18 albümündeki en sevilen şarkılarından oluşan bir repertuvarla İstanbullu hayranlarıyla buluşacak Cristina Branco, 26 Ekim’de Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nda olacak.