Bu Hıdırellez geleneklerini biliyor musunuz?

Her yıl 6 Mayıs'ta kutlanan, baharın gelişini ve toprağın uyanışını müjdeleyen Hıdırellez'in, unutulmaya yüz tutmuş geleneklerini araştırdık

Dinle

Bu Hıdırellez geleneklerini biliyor musunuz?

06 Mayıs 2014 - 12:22

Hıdırellez'in kısmet açmaktan tutun da eve bolluk bereket getirmek için geçmişten günümüze ulaşan sayısız gelenekleri var. Bu geleneklerin bazıları hala uygulanmaya devam ederken bazıları da unutulmaya yüz tutmuş. İşte hiç duyulmadık Hıdırellez gelenekleri;

Isırgan ve yemişken

5 Mayıs akşamı tüm kapılara ısırgan otu veya yemişken dalı asılırmış. Bu, cadıların ve kötülüklerin eve girmemesi, ev halkının kötülüklerden korunması için yapılırmış. Isırgan otuna el değrildiği an aşırı batma şekilde eli yakar ve aynı şekilde yemişkenin de dikenleri çoktur, değdiği an çok acı verir. Kapılara asılma sebebi muhtemelen bu özellikleridir.

Süt ve peynir dağıtmak

Hıdırellez sabahı sağılan sütün dağıtılması ve bir kısmından da taze peynir yapılıp dağıtılması o malın zekatı ve bir nevi hakka şükranının ifadesi olarak kabul edilip uygulanırmış.

Bugün bu gelenek kalkmış, temsili fotoğrafta görüldüğü üzere, 'yarabbi rabbena hep bana, hep bana kültürü' yerleşmiştir.

Salıncak

Salıncakta sallanırken yapılan dua ve niyetlerin olacağına ve kişinin sallanmak suretiyle de bazı günahlardan kurtulacağına inanılırmış. Bu yüzden Hıdrıellez'lerde salıncak kurulması bir gelenek olarak yerleşmiştir.

Ekinin içinde dolaşmak

Gün doğmadan ekinler dolaşılırmış. Bu günde doğanın yeniden yaratıldığına inanıldığı için bu yenilenme içerisinde bulunmak ve yenilenmek, o duyguyu yaşamak ve o hissi duyumsamak için yapılan bu ritüel günümüze kadar gelmiştir.

Çiy taneleri üzerine uzanmak

6 Mayıs sabahı gün doğmadan çiy üzerinde yuvarlanılırsa yeni hayatın ve yeni doğanın gücünün kişinin bünyesine aktarılacağına inanılırmış. Bu inanış sağlıklı olma isteğiyle de bağlantılı olarak yapılır; ayrıca gece düşen çiy damlacıkları toplanıp biriken suyla yüz yıkanırmış.

Çeşmeye tereyağ sürmek

Hıdırellez sabahı suya giren kişi evinden götürdüğü tereyağını çeşmenin taşına sürermiş ve bu çeşmeden alınan suyun dinçlik ve yeni bir yaşam gücü vereceğine, aynı şekilde bu çeşmenin suyundan beslenen hayvanların da daha verimli olacağına inanılırmış.

Dereden atlamak

Hıdırellez sabahı gün doğmadan akan bir derenin üzerinden atlanır, ondan sonra salıncakta sallanılırmış.

Mezarları ziyaret

Hıdırellez ve Nevruz'da mezarlıklar ziyaret edilir, dualar okunur, mezar üzerleri temizlenip bakımları yapılır, ahirete göçenler anılır ve onlar için hayır işleri yapılır.

Sarma ve S'li yiyecekler

Hıdırellez günü yaprak sarması pişirilir, ayrıca mümkünse "S" harfiyle başlayan üç çeşit yiyecek yenir.

Kapı çalıp kaçmak

Evlenmek isteyen kızlar Hıdırellez günü, dokuz komşu kapısını kimliklerini belli etmeden çalarlarsa, o yıl kısmetleri açılır denir. Nişanlılar, Hıdırellez günü ağaçlı, sulak yerlerde dolaşıp piknik yaparlarsa kısmetleri bol olurmuş. Temsili resimde görüldüğü üzere teknoloji artık bu geleneği baltalıyor.

Ağaç korkutmak

Meyve yapmayan ağaçlar Hıdrellez sabahı baltayla korkutulur (Ağaçların korkup meyve vereceğine inanılır).
Fotoğrafta, her ağacı tek tek korkutmaktansa, gündemdeki 'idam ' fanatizmini destekler bir biçimde bir ağacı idam ederek bütün ağaçlara korku salan iki işgüzar görülüyor.